Yazan: Lauren Quinn, ACES Koleji,
4 Ekim 2016
(çev: Hira Doğrul)
- Mikroplar, besin maddelerini döngülere sokmak ve topraktaki bitki artıklarını organik maddelere parçalamak suretiyle toprak kalitesini yükseltir.
Sürmede kullanılan ekipmanın türü mikrobik biyokütleyi etkileyebiliyor
- Illinois Üniversitesi’nde araştırmacılar, dünya çapında birbirine benzeyen örüntüleri saptamak üzere, toprağı sürmenin toprak mikropları üzerindeki etkisini inceleyen 62 araştırmanın meta analizini yaptı.
- Toprağın sürülmediği sistemler çok daha yüksek toprak mikrobik biyokütlesine ve enzimsel faaliyete sahip. Mikrobik biyokütle itibariyle, “çizel pulluk” kullanılan sürme sistemleri toprağın sürülmediği sistemlerle eşit konumda.
Son 20-30 yıldır çiftçiler “sürülmeden yapılan tarım” olarak bilinen uygulama için pulluklarını rafa kaldırmakta. Günümüzde ABD’li çiftçilerin üçte biri artık arazilerini sürmüyor, bir o kadarı da toprağı çok az alt üst eden ekipmanlar kullanarak korumacı bir sürme yaklaşımı uyguluyor. Toprağın sürülmemesi ya da korumacı sürme yaklaşımları, toprağın yapısını ve nemliliğini bozmayarak, topraktaki organik maddeyi artırarak ve toprak mikropları için alan sağlayarak toprak kalitesini koruyor veya iyileştiriyor.
Burada en önemli unsur mikroplar.
Illinois Üniversitesi doktora öğrencisi Stacy Zuber, “Torpak mikropları toprağın koşum atlarıdır. Mikroplar ekin artıklarını parçalar, azot, fosfor, potasyum ve diğer besin maddelerini toprağa geri bırakır, böylece bu maddeler bitkilerin kullanımına açılır. Bu süreçlerin oluşması ve toopraklarımızın bereketle dolması için sağlıklı, çeşitlilik içeren mikrop topluluklarının olmasını isteriz,” diyor.
Günümüze dek, sürme yoğunluğu ile mikrobik faaliyet arasındaki bağlantıyı inceleyen çoğu çalışma küçük çiftçiler ölçeğinde yapılmıştı. Bu araştırmaların çoğunda toprağın sürülmediği durumlarda daha çok toprak mikrobu saptandı, ancak bu sonucun miktarı çiftlikten çiftliğe değişiklik gösterdi. Bu, her bir çiftliğin farklı çevre unsurlarından, zirai uygulamalardan etkilenmesi ve farklı toprak yapılarına sahip olmasından kaynaklanıyor. Sürülmeme ile sürülme uygulamaları karşılaştırıldığında, ekipmanın türü ve sürme derinliği de fark yaratmakta.
Zuber tüm bu karmaşa arasından, toprağı sürmenin toprak mikropları üzerindeki etkisini gösteren gerçek bir “işaret” saptayarak çıkmak arzusundaydı. Bunu başarmak için de dünya çapında gerçekleştirilmiş 62 araştırmanın verilerini derledi ve karşılaştırdı.
Zuber, “Küçük çiftlik araştırmaları yaparken -tek bir bölgede çok sayıda yapsanız bile- tek bir bölgeye odaklanmış oluyorsunuz,” diye dikkat çekiyor. “Çok fazla değişkenlik ortaya çıktığından bazen büyük resmi görmek zorlaşıyor. Bu meta analiz, sürmenin kapsamlı etkisini saptamak üzere dünyanın çeşitli yerlerinde yapılmış farklı alan araştırmalarına bakmamıza olanak tanıdı. Sonuçta büyük resim berraklaştı.”
Zuber toprağın sürülmediği sistemler ile sürüldüğü sistemlerdeki mikrobik biyokütle ile mikrobik faaliyeti karşılaştırdı. Sürülen sistemlerde, sürme ekipmanı türü ve sürme derinliğini yansıtan kategoriler belirledi. Ayrıca azot gübreleme oranı, ortalama ısı ve nem, yer örtücü bitkilerin olup olmaması ve diğer değişkenleri de hesapladı.
Tüm bu 62 araştırmanın verileri birlikte analiz edildiğinde, sürülen sistemlere kıyasla sürülmeyen sistemlerde mikrobik biyokütle ve enzimsel faaliyetin daha yüksek olduğu ortaya çıktı. Sürülen sistemlerde sürme ekipmanının türü önem arz etmekte. Kulaklı pulluk ya da diskli pulluk gibi pulluk ekipmanlarının aksine, çizel pulluk kullanımında daha yüksek mikrobik biyokütle ortaya çıkmakta. Toprağın asgari düzeyde müdahaleye uğradığı çizel pulluklar daha ziyade korumacı sürme sistemlerinde kullanılıyor.
Çizel pullukların kullanımı da değişiklik gösteriyor. Zuber, “Sürme basittir: toprağı yararsın (parçalarsın) ya da yarmazsın (parçalamazsın). Sürme uygulamalarına yakında baktığındaysa işler biraz karmaşıklaşır, zira bunlara dair açık ve ortak bir tanım bulunmuyor. Çizel pulluk adı verilen iki ayrı uygulama olabiliyor ama bunlar toprakta tamamen farklı şekillerde çalışıyor. Örneğin, tarlayı tek sefer kat ederseniz, bu toprağa pek müdahale etmez. Ancak iki veya üç sefer gidip gelirseniz, toprağı fazlasıyla rahatszı etmiş olursunuz,” ddiye açıklıyor.
Araştırmada, toprak kalitesinde topraktaki mikrobik biyokütle ile enzimsel faaliyet hayati önem taşıdığından, çiftçilerin sürülmeyen ya da korumacı şekilde süren sistemlere yönelmesi tavsiye ediliyor.
Zuber, “Toprağın daha iyi çalışmasına yardımcı olmak ekinlerinizin daha iyi büyümesini sağlar, dahası sürdürülebilirlik amacıyla yüksek kaliteli toprağın elde edilmesi ve korunmasına katkı yapar. Illinois’te harika topraklarımız var, bu bizim en büyük kaynağımız. Çiftçiler mikrop topluluklarının sağlıklı olmasını sağlayarak bu en değerli hazinenin korunmasına destek verebilir,” diyor.
“Toprağı sürmenin mikrobik biyokütle ve enzim faaliyeti üzerindeki etkisini değerlendirmeye yönelik meta analiz yaklaşımı” (“Meta-analysis approach to assess effect of tillage on microbial biomass and enzyme activities,” ) adlı makale Soil Biology & Biochemistry‘de yayınlandı.
yazının aslına buradan ulaşılabilir.
