“Dünya Kafe”
Yöntemin ismi, küçük grupların (4 veya 5 kişi) masalar etrafında sohbet ettiği bir kafe ortamını taklit etmesinden gelir. Bu yöntemde, sayıları 5-6’dan 1,000’a kadar varabilen küçük gruplar onlar için önem arz eden bir konu ya da birlikte yapmaya çalıştıkları bir çalışma hakkında sohbet eder. Bir topluluğun belli bir konuyla ilgili ne düşündüğü ve hissettiğinin ortaya çıkması için ideal bir yoldur. İlk sohbetin ardından, masalarda bir kişi “evsahibi” olarak kalır, diğerleriyse yanlarında az önceki sohbetlerle birlikte bir başka masaya geçer. Böylelikle, farklı sohbetlerin ilmekleri iç içe dokunur ve topluluktaki herkes aramızda neler keşfedildiği ve şekillendiğine dair fikir edinir.
Büyük grupların diyaloğu için sade, etkin ve esnek bir format sunan Dünya Kafe yöntemi şu yedi entegre tasarım ilkesine dayanır:
1) Bağlamı Oturtun
İnsanları bir araya getirme nedeninize ve nereye varmak istediğinize dikkat kesilin. Buluşmanızın amacı ve parametrelerini bilmek, hedeflerini gerçekleştirmede en önemli unsurları tartıp seçebilmenize olanak tanır. (Ör. Sohbete kimler katılmalı, hangi soru ya da konular en uygun düşer, ne tür çıktılar daha faydalı olur, vb.)
2) Konuksever bir Mekan Oluşturun
Dünyadaki kafeler konuksever -güven sunan ve davetkâr- bir mekan yaratmanın gücü ve önemini vurgular. İnsanlar kendilerini rahat hissettiğinde, en yaratıcı düşünme, konuşma ve dinleme edimlerini ortaya koyabilir. Özellikle, davetiniz ve mekan kurgunuzun davetkâr, kucaklayıcı bir atmosfer yaratılmasına nasıl katkı sağlayabileceği üzerine kafa yorun.
3) Kaydadeğer Soruları Araştırın
Bilgi zorlayıcı sorulara cevaben ortaya çıkar. Topluluğun gerçek yaşam kaygılarıyla ilgili sorular bulun. “Ucu açık” güçlü sorular toplu enerji, içgörü ve eylemi cezbeder. Toplantı zamanına ve amaçlarınıza bağlı olarak, Kafe’de tek bir soru ya da çok sayıda sohbet turuyla açılan giderek derinleşen bir irdelemeye girişilebilir.
4) Herkesin Katılımını Teşvik Edin
Katılımın önemi giderek daha iyi anlaşılıyor, ama insanların çoğu sadece katılmak değil değişimde etkin bir katkı sağlamak da istiyor. Toplantınıza katılan herkesi fikir ve bakış açılarını sürece katmaya teşvik etmek önemli; sadece dinleyerek orada bulunmak isteyenlere alan açmak da öyle.
5) Farklı Bakış Açılarını İlişkilendirin
Masalarda gezinmek, yeni insanlarla tanışmak, fikirlerinizi etkin şekilde katmak ve giderek genişleyen düşünce çemberlerinin bir parçası olmak Kafe’nin kendine has özellikleridir. Katılımcılar yeni masalara anahtar fikirler ya da konuları taşıdıkça, bakış açılarını değiş tokuş eder, şaşırtıcı yeni kavrayışların ortaya çıkması olasılığını son derece artırırlar.
6) Örgüler ve Kavrayışları Birlikte Dinleyin
Dinlemek birbirimize sunduğumuz bir hediyedir. Bir Kafe’nin başarısında herhalde en önemli unsur ne kadar iyi dinleyebildiğimizdir. Ortaklaşa dinlemeyi deneyimleyerek ve temalar, örgüler ve kavrayışlara dikkat kesilerek, daha büyük bir bütünle bir bağlantı kurmaya başlarız. İnsanları paylaşılanlar kadar ifade edilmemiş şeyleri de dinlemeye teşvik edin.
7) Toplu Keşifleri Paylaşın
Bir masada yapılan sohbetler, diğer masalardaki sohbetlerle birleşen bir bütünlük örüntüsünü yansıtır. “Hasat” olarak adlandırılan Kafe’nin son aşaması, bu bütünlük örüntüsünün büyük bir grup sohbetinde herkese görünür kılınmasını içerir. Küçük grup sohbetlerinde deneyimlenen temalar, örüntüler ve derin sorular üzerine birkaç dakika sessiz düşünülmesi davetinde bulunun, ardından bunların büyük grupta paylaşılması çağrısında bulunun. Hasat toplamanın bir yolunu bulun; görsel kayıt tavsiye ederiz.
Dünya Kafe çok çeşitli ihtiyaçların karşılanması için şekillendirilebilir. Bağlam, katılım sayısı, amaç, mekan ve diğer koşullar her bir etkinliğin daveti, tasarımı ve soru seçiminde özel olarak şekillendirilir. Ancak şu beş unsur temel modeli oluşturur:
- Ortam düzenlemesi: Genellikle bir kafeyi model alan “özel” bir ortam hazırlayın. Ör., üzerleri desenli ya da beyaz renkli örtülerle örtülü ufak yuvarlak masalar, çiçekli vazolar, kağıtlar, renkli kalemler, belki bir “konuşma çubuğu” objesi. Her masada dört sandalye olmalı – beşten fazla olmamalı.
- Giriş konuşması: Evsahibi sıcak bir hoş geldiniz konuşmasının ardından Dünya Kafe sürecini tanıtır, bağlamı şekillendirir.
- Küçük Grup Turları: Süreç masalardaki yirmi dakikalık sohbet turuyla başlar. Yirmi dakika dolunca grupların bütün üyeleri başka bir masaya geçer. İlk masada, yeni gelecek grubu karşılayacak ve önceki turda neler yaşandığını özetleyecek bir “evsahibinin” kalıp kalmaması tercihe bağlıdır.
- Sorular: Her yeni tur Dünya Kafe’nin o güne özel bağlamına ve amacına özel olarak şekillendirilmiş bir soru ile başlar. Aynı soru birden fazla tur için kullanılabilir ya da birbiri üstüne sorulabilir.
- Hasat: Küçük grupların ardından, insanlar sohbetlerden çıkardığı kavrayışlar ya da sonuçları büyük grupla paylaşmaya davet edilir. Bu sonuçlar büyük kağıtlar üzerine yazmak, çizmek gibi çeşitli görsel yollarla odada görünür kılınır.
http://www.artofhosting.org/what-is-aoh/methods/ ile http://www.theworldcafe.com sayfalarınden derlenmiştir. (çev: hira doğrul)
